Là một trong những đầu tàu kinh tế của cả nước, Hải Phòng đang đứng trước thách thức kép: vừa duy trì tăng trưởng, vừa phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về phát triển bền vững. Để giải quyết bài toán này, thành phố đang quyết liệt triển khai chiến lược chuyển đổi số sâu rộng tại các khu công nghiệp (KCN), với hạt nhân là các Trung tâm Giám sát và Điều hành Thông minh (IOC), một giải pháp được kỳ vọng sẽ tạo ra bước đột phá trong công tác quản lý công nghiệp hiện đại.
Trong bối cảnh Việt Nam cam kết đạt mục tiêu Net-Zero vào năm 2050 cùng các quy định mới về môi trường (ESG) và carbon (CBAM) từ thị trường quốc tế, việc chuyển đổi sang mô hình quản lý thông minh, thân thiện với môi trường đã trở thành yêu cầu bắt buộc. Nắm bắt xu thế đó, Nghị quyết số 03-NQ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng đã định hướng rõ ràng việc xây dựng và vận hành các Trung tâm IOC, biến áp lực thành động lực phát triển.
Trung tâm IOC được thiết kế như một “bộ não” kỹ thuật số, tích hợp và phân tích dữ liệu từ toàn bộ KCN theo thời gian thực. Thông qua mạng lưới cảm biến IoT dày đặc, mọi chỉ số về chất lượng không khí, thành phần nước thải, tiêu thụ năng lượng và an ninh đều được theo dõi liên tục. Hệ thống sẽ tự động gửi cảnh báo tức thì khi có bất kỳ thông số nào vượt ngưỡng, giúp ban quản lý và doanh nghiệp phản ứng kịp thời, tối ưu hóa chi phí vận hành, giảm dấu chân carbon và nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng.
Thực tế đã cho thấy thành công rõ rệt qua hai mô hình tiên phong, mỗi nơi có một trọng tâm riêng biệt, chứng minh tính linh hoạt của giải pháp IOC. Tại Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền, với dữ liệu môi trường được cập nhật từng phút như vào chiều nay (13/10/2025), IOC là công cụ cốt lõi để hiện thực hóa định hướng “KCN sinh thái”, giúp giám sát và bảo đảm các tiêu chuẩn xanh một cách nghiêm ngặt. Trong khi đó, Khu công nghiệp Nhật Bản – Hải Phòng lại tập trung dùng IOC để đáp ứng các yêu cầu khắt khe về hiệu quả và minh bạch từ các nhà đầu tư Nhật Bản, tối ưu hóa quy trình vận hành và tiết kiệm năng lượng bằng cách kết nối trực tiếp với hệ thống quản lý chung của thành phố, qua đó tạo ra một môi trường kinh doanh thông minh và có tính cạnh tranh cao.
Ngày làm việc Khu công nghiệp Nam cầu Kiền
Ngày làm việc tại Khu công nghiệp Nhật Bản – Hải Phòng
Ban Quản lý Khu Kinh tế Hải Phòng đóng vai trò chủ đạo trong việc triển khai và giám sát các dự án IOC tại các khu công nghiệp. Với trách nhiệm quản lý và điều hành các khu công nghiệp, Ban Quản lý đã tích cực kết nối, tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ các doanh nghiệp trong suốt quá trình chuyển đổi số. Sự thành công của các mô hình IOC tại Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền và Khu công nghiệp Nhật Bản không chỉ là kết quả của việc áp dụng công nghệ hiện đại mà còn là minh chứng cho sự nỗ lực của Ban Quản lý trong việc lãnh đạo và thực hiện chiến lược chuyển đổi số bền vững. Những mô hình này đã tạo ra một hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, khuyến khích các khu công nghiệp khác trên địa bàn thành phố học hỏi và áp dụng các mô hình quản lý thông minh tương tự.
Các chỉ số Môi Trường của Khu công nghiệp Nam cầu Kiền – 14:25 – 13/10/2025
Các chỉ số Môi Trường của Khu công nghiệp Nhật Bản – Hải Phòng – 14:22 – 13/10/2025
Việc triển khai hệ thống IOC mang lại một giá trị cộng hưởng mạnh mẽ, tác động tích cực từ vận hành nội bộ đến lợi thế cạnh tranh trên trường quốc tế. Ở cấp độ vận hành, hệ thống này giúp các doanh nghiệp trực tiếp giảm chi phí, nâng cao năng suất, đồng thời cho phép ban quản lý tăng cường hiệu quả giám sát và chủ động bảo vệ môi trường. Quan trọng hơn, sự chủ động và minh bạch mà IOC tạo ra đã trở thành một lợi thế cạnh tranh chiến lược. Trong bối cảnh các nhà đầu tư toàn cầu ngày càng đặt nặng tiêu chuẩn phát triển bền vững (ESG), năng lực đáp ứng và chứng minh các yêu cầu này một cách rõ ràng đã giúp Hải Phòng khẳng định vị thế là một điểm đến đầu tư an toàn, có trách nhiệm và đầy tiềm năng, thu hút mạnh mẽ các nguồn vốn FDI chất lượng cao.
Đoàn khảo sát phối hợp giữa HEZA và các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố Hải Phòng tham quan KCN Nam Cầu Kiền
Ban Quản lý Khu Kinh tế Hải Phòng đóng vai trò chủ đạo trong việc triển khai và hỗ trợ các dự án IOC tại các khu công nghiệp. Với trách nhiệm của cơ quan quản lý, Ban Quản lý đã tích cực kết nối, tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ các doanh nghiệp trong suốt quá trình chuyển đổi số. Sự thành công của các mô hình IOC tại Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền và Khu công nghiệp Nhật Bản không chỉ là kết quả của việc áp dụng công nghệ hiện đại mà còn là minh chứng cho sự nỗ lực của Ban Quản lý trong việc lãnh đạo và thực hiện chiến lược chuyển đổi số bền vững. Những mô hình này đã tạo ra một hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, khuyến khích các khu công nghiệp khác trên địa bàn thành phố học hỏi và áp dụng các mô hình quản lý thông minh tương tự.
Tài liệu:
Công ty TNHH TPIsoftware (2025)
Trung tâm Xúc tiến đầu tư – Việc làm – hỗ trợ doanh nghiệp Hải Phòng